Spacerkiem udalismy się do Arcybazyliki Najświętszego Zbawiciela, św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty na Lateranie, która jest jedną z czterech bazylik papieskich (dawniej zwanych patriarchalnymi, gdyż podlegają bezpośrednio papieżowi) znajdujących się na terenie Rzymu i Watykanu. Katedra biskupa Rzymu. Bazylika była częścią rezydencji kolejnych papieży od roku 313. Po przeniesieniu siedziby przez Benedykta XI do Perugii, a następnie (podczas pontyfikatu Klemensa V do Awinionu) Lateran został spalony (1308) i ograbiony. Dlatego papież Grzegorz XI wracając z Awinionu przeniósł siedzibę na Watykan. Na początku IV wieku byly tu koszary gwardii cesarza Maksencjusza. W 313 r. cesarz Konstantyn Wielki przekazuje koszary w Lateranie papieżowi Milcjadesowi. Rozpoczyna się w l. 314-318 budowa pierwszej pięcionawowej bazyliki. W 324 r. bazylika zostaje poświęcona Jezusowi Chrystusowi przez papieża Sylwestra I. W 1144 r. kościół zostaje poświęcony świętym Janowi Chrzcicielowi i Janowi Ewangeliście. W 1300 r. papież Bonifacy VIII ogłasza w tym kościele po raz pierwszy jubileusz Roku Świętego. W 1308 r. pożar uszkadza bazylikę, papież Klemens V przenosi się do Awinionu w wyniku czego kościół nie jest odbudowywany po pożarze. W 1377 r. papież Grzegorz XI przenosi siedzibę papieży z powrotem do Rzymu. Ze względu na zniszczenie bazyliki przenosi siedzibę na wzgórze Watykańskie. W XV wieku następuje odbudowa bazyliki z zachowaniem pięcionawowego układu. 1586 – Domenico Fontana buduje północna fasadę kościoła. 1646 – Francesco Borromini nadaję wnętrzu dzisiejszy wygląd. Fasada głównego wejścia do bazyliki została zaprojektowana w XVIII wieku przez Alessandro Galilei w stylu klasycznym (ukończono ją 1733). Układ pilastrów i półkolumn podkreśla pięcionawowe wnętrze bazyliki. Poniżej gzymsu widoczny jest napis: Omnium Ecclesiarum Urbis et Orbis Mater et Caput – matka i głowa wszystkich kościołów miasta i świata. Znaczy to, że świątynia ta jest katedrą papieży – biskupów Rzymu i zwierzchników całego Kościoła. Fasadę wieńczy piętnaście siedmiometrowych figur, przedstawiających doktorów Kościoła z rzeźbą Chrystusa ustawioną w centralnej części. Wejście do bazyliki prowadzi z szerokiego narteksu. Środkowe drzwi zostały przeniesione z Kurii znajdującej się przy Forum Romanum. Drzwi po prawej stronie to Święta Brama. W przedsionku, po lewej stronie, znajduje się rzeźba przedstawiająca Konstantyna. Pochodzi ona z term jego imienia.
We wnętrzu, na pierwszym filarze prawej nawy bocznej, zachowała się część fresku Giotta ukazującego Bonifacego VIII ogłaszającego Rok Święty. W niszach filarów umieszczono posągi 12 apostołów autorstwa uczniów Berniniego. Posadzka wzorowana na stylu szkoły Cosmatich (arte cosmatesca) została wykonana w latach 1417-1431. Sufit ozdobiony herbami trzech papieży jest dziełem Giacomo della Porta. Ołtarz główny osłania gotycki baldachim wykonany w 1367. Nawę główną zamyka absyda, w której zwraca uwagę bogata mozaika wykonana w XIII wieku przez Jacopo Torriti i Jacopo da Camerino. Centralną część zajmuje Krzyż Św., po stronie lewej Matka Boska i niewielka postać papieża Mikołaja IV, fundatora mozaiki. W lewej części transeptu znajduje się późnorenesansowy ołtarz Najświętszego Sakramentu. Freski zdobiące ściany ilustrują historię bazyliki. Powstały na przełomie XV i XVI wieku. Boczne kaplice oraz nawy (zwłaszcza nawy skrajne) to miejsce spoczynku papieży i kardynałów. Po lewej stronie znajduje się wejście na dziedziniec klasztoru. Otaczają go średniowieczne krużganki wykonane przez kamieniarzy z rodziny Vassallettich zaliczanych do szkoły Cosmatich. Krużganki powstały w latach 1215-1232. Charakteryzują się delikatną rzeźbą kolumienek, często skręconych, zdobionych mozaiką lub złoceniami.
Transept jest połączony z baptysterium Świętego Jana u Źródła na Lateranie. Zostało zbudowane w latach 314-320 przez adaptację istniejących tu wcześniej term Domu Faustyny. Miało kształt rotundy z basenem pośrodku osłoniętym baldachimem. Obecną formę na planie ośmiokąta uzyskało podczas przebudowy w 440 r. kopułę wsparto na ośmiu porfirowych kolumnach a wokół basenu zbudowano obejście. Do zewnętrznej nawy dobudowano cztery kaplice. Pierwsza z prawej poświęcona jest św. Janowi Chrzcicielowi.
Scala Santa (wł. Święte Schody), to liczące 28 stopni schody, które zgodnie z legendą pochodzą z pałacu Poncjusza Piłata. Jezus Chrystus miał po nich być prowadzony na sąd. Schody te przywiezione zostały z Jerozolimy do Rzymu w r. 326 przez św. Helenę, matkę cesarza Konstantyna I. Obecnie pokryte są drewnianą okładziną i wolno nimi wchodzić tylko na kolanach - troche bolaly kolana. Znajdują się one w pochodzącym z XVI w. budynku, położonym naprzeciwko Bazyliki Św. Jana na Lateranie, wzniesionym w r. 1589 na polecenie papieża Sykstusa V. Prowadzą do kaplicy San Lorenzo, w której znajduje się acheiropoieton, czyli obraz Chrystusa. Zgodnie z legendą malować go zaczął św. Łukasz a ukończyli aniołowie. Widoczny jest przez okratowane okienko, do którego prowadzą Święte Schody
Na placu San Giovanni in Laterano znajduje się najwyższy z 13 egipskich obelisków. Ma wysokość 31,0 m (z cokołem 47,0). Początkowo stał przy Circus Maximus. Papież Sykstus V polecił go przenieść w obecne miejsce.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz