22.03.2009/1 - Rzym

W niedziele w Rzymie odbywał się maraton, więc trudno bylo dostać się do centrum. Miasto bylo sparaliżowane komunikacyjnie. Plan zwiedzania:
- udało nam się zatrzymać autobusem na Via dell Greca. Z miejsca postoju rozciągał się widok na Circus Maximus (wł. Circo Massimo - cyrk największy) – najstarszy i największy cyrk starożytnego Rzymu. Był usytuowany pomiędzy wzgórzami Palatynu i Awentynu. Jego początki wiąże się z panowaniem Tarkwiniusza Starego. Od VI w. p.n.e. do IV w. cyrk wielokrotnie rozbudowywano i przebudowywano. W ostatecznym kształcie mieścił widownię na 250 000 osób i miał wymiary 544 x 129 m. Rozgrywano w nim przede wszystkim wyścigi rydwanów, ale nie tylko, np. Juliusz Cezar urządzał także polowania. Pierwszym punktem naszego zwiedzania były:
- Usta Prawdy (wł. Bocca della Verità) to okrągły, marmurowy medalion, o średnicy ok. 175 cm, przedstawiający oblicze brodatego bóstwa. Jego wiek szacowany jest na ponad 2000 lat. Wedle średniowiecznej legendy, rzeźba pełniła funkcję wykrywacza kłamstw – podejrzany wkładał dłoń w usta, które miały zamykać się, odgryzając kończynę, gdy osoba mówiła nieprawdę.Obecnie usta prawdy znajdują się w przedsionku kościoła Santa Maria in Cosmedin w Rzymie. Byla okazja wlozyć rękę w usta prawdy, na szczęście nikt nie stracił dłoni, a przy okazji można bylo zrobić pamiątkowe zdjęcie. Weszliśmy także do kosciola:
- Santa Maria in Cosmedin został zbudowany w VI wieku na resztkach starożytnych ruin, był przez długi czas ośrodkiem religijnego życia licznej koloni greckiej osiadłej w Rzymie. Druga część nazwy kościoła zapożyczona została od greckiego klasztoru Kosmidion w Konstantynopolu lub greckiego przymiotnika 'piękny'. Proste i surowe wnętrze posiada w środku nawy głównej tzw. Schola Cantorum, miejsce gdzie zbierano się na naukę śpiewu kościelnego, ozdobionego różnokolorową mozaiką typu Kosmatów (cosmatesco), podobnie jak baldachim i posadzka. Cały ten teren określa się nazwą Forum boarium , od pradawnych czasów miejsce to zamieszkiwali Grecy, którzy do dzisiaj opiekują się stojącym tu kościołem Santa Maria in Cosmedin. Na placu naprzeciw stoją dwie starożytne świątynie z II w. p.n.e., najlepiej zachowane budowle republikańskiego Rzymu.
- Świątynia Herkulesa Wiktora - rotunda otoczona koryncką kolumnadą jest tradycyjnie nazywana świątynią Westy, choć tak naprawdę była poświęcona Herkulesowi Zwycięzcy. Drugą, prostokątną, zadedykowano Portunusowi, opiekunowi portu na Tybrze.
- Po przeciwnej stronie Piazza Bocca della Verite stoi Arco di Giano, kamienny łuk z IV w. n.e., dedykowany jednemu z najważniejszych rzymskich bóstw, Janusowi, który był bogiem początku i końca, uosabiającym wszelką zmianę, przede wszystkim zaś odrodzenie się dnia po przesileniu zimowym. Rzymianie poświęcili mu pierwszy miesiąc roku, Januarius, a także progi wszystkich domów. Wspomniany łuk, ustawiony na drodze z Forum Boarium na Forum Romanum, obok kultowej pełnił także funkcję handlową: był miejscem spotkań w interesach i zawierania transakcji. Przez ten plac w niedziele przebiegali maratończycy, zrobiłem tu kilka fotek. Po nasyceniu się sloncem i widokami. Tempem spacerowym ruszyliśmy dalej, pod prad trasy maratońskiej, a ja podziwiałem wysiłek biegaczy.
- Basilica San Nicola in Carcere. Minęliśmy z zewnątrz tę Bazylikę poświęconą sw. Mikołajowi. Ponoc bylo tu kiedyś więzienie. Bazylika wystawiona w miejscu istniejących niegdyś trzech świątyńi w wyniku ich połączenia na Forum Holitorum.. W tym kościele , w dniu święta San Nicola były wręczane wiernym małe chlebki nazywane “pani di San Nicola”. Kościół regionalny mieszkańców Pulli i Lucani. W 1808 roku renowacja dokonana przez Valadiera uwydatniła schody i ołtarz Świątyni Junony z fasady zewnętrznej. Wewnątrz, oprócz rzymskich kolumn i paleochrześcijańskich kapiteli, można obejrzeć tam renesansowe obrazy.
- Teatro Marcello - jeden z największych teatrów w Rzymie, wystawiony na życzenie gens Julia. Jedyny teatr w Rzymie, który przetrwał do naszych czasów, zachowując - przynajmniej częściowo - swój wygląd zewnętrzny. Wybudowany został za panowania cesarza Augusta (otwarcia dokonano w 13 lub 11 r. p.n.e.). Nazwę swoją zawdzięcza Marcellusowi, zięciowi Augusta, który zmarł w roku 23 p.n.e., mając zaledwie 20 lat. Budowla odzwierciedla sposób, w jaki Rzymianie zaadaptowali grecki wynalazek: zewnętrzna ściana wznosi się na trzy kondygnacje, co wynika z faktu, że teatr wzniesiono na płaskim miejscu, a nie w zagłębieniu terenu. Pierwsza kondygnacja zbudowana jest w porządku doryckim, druga w jońskim, a trzecia w korynckim. Pojemność obiektu ocenia się na 10-14 tysięcy widzów.