wtorek, 31 marca 2009

22.03.2009/5 - Rzym


I wreszcie Via Conziliazione dotarliśmy do kolejnego państwa, hahaha, do Watykanu.
Po porządnej kontroli osobistej (nie mieliśmy zadnych min, bomb, ani ostrych narzędzi) weszliśmy do bazyliki sw. Piotra. Bazylika wznosi się w miejscu, gdzie męczeńską śmiercią zginął Św. Piotr. W czasach imperium rzymskiego znajdowały się tu ogrody Dominicjana i Agrypy, później August zbudował tu sławną naumachię, miejsce gdzie inscenizowano bitwy morskie, a Kaligula nakazał budowę cyrku, w którym śmiercią męczeńską umierali chrześcijanie. W 64 r. pod rządami Nerona na arenie cyrku zabito Św. Piotra. Budowę pierwszej bazyliki rozpoczęto na polecenie Konstantyna w 326 r. W 349 r. świątynia poświęcona została przez Sylwestra I.
Pierwszą przebudowę bazyliki rozpoczęto w 1454 r., kiedy to powiększono absydę. Kolejne prace rozpoczęto 18 kwietnia 1506 r. głównym architektem był D. Bramante. Po jego śmierci rolę architekta przejął Raffaello wraz z Giuliano da Sangalo. Nad różnymi częściami bazyliki pracowali również B. Peruzzi i Michał Anioł, do którego należy projekt kopuły bazyliki. Wkrótce pomiędzy artystami-architektami doszło do spięcia, co do przyszłego kształtu bazyliki. Michał Anioł, B. Peruzzi byli za utrzymaniem zgodnego z projektem Bramante kształtu krzyża greckiego, Raffaello i Antonio Sangallo il Giovane optowali za kształtem krzyża łacińskiego. Po śmierci renesansowego składu architektów Pawel V powierzył rolę głównego architekta C. Maderno narzucając mu również kształt bazyliki zgodny z krzyżem łacińskim. Bazylikę ukończono w 1614 r., jednak jej inauguracja i wyświęcenie miało miejsce dopiero 18 listopada 1626 r. Nad niektórymi elementami bazyliki pracował również Bernini. Artysta zaprojektował trzypoziomowe schody prowadzące do bazyliki, na których ulokowane są rzeźby Św. Piotra i Św. Pawła. Zaprojektował również otaczające plac połączone z bazyliką dwa ramienia galerii kolumnowej. Wewnątrz świątyni na zlecenie Urbana VIII zaprojektował baldachim wysoki na 29 m. wznoszący się nad ołtarzem, na którym tylko papież może odprawiać mszę. Kopuła została wykonana zgodnie z projektem Michała Anioła.
Wewnątrz bazylika podzielona jest na trzy nawy. W pierwszej nawie po prawej stronie znajduje się sławna „Pieta” autorstwa Michała Anioła, wykonana przez zaledwie 32 letniego wtedy artystę. Rzeźba otoczona jest freskami Giovanni Lanfranco przedstawiającymi „Triumf Krzyża”. Następnie przechodzi się do Kaplicy Relikwii, w której mieści się drewniany Krucyfiks. W Kaplicy Najsw. Sakramentu, znajduje się wykonane przez Berniniego Tabernakulum z 1674 r. Na sklepieniu kaplicy znajduje się fresk z XVII w. autorstwa Pietro Cortona przedstawiający Św. Trójcę. Kaplica jest zamknięta przez żelazną bramę. Kolejną jest Kaplica Gregoriana zaprojektowana przez Michała Anioła, który zmarł jednak przed jej ukończeniem. Na ołtarzu poświęconym Św. Bazylemu znajduje się obraz przedstawiający Madonnę Pomocy pochodzący z XI w. Na głównym ołtarzu znajduje się wykonany przez Berniniego baldachim wznoszący się nad ołtarzem wykonany z pozłacanego brązu. Bernini miał jedynie 25 lat, kiedy dostał zlecenie zaprojektowania baldachimu. Baldachim jest największym na świecie pomnikiem stworzonym z brązu; waży ponad 37 tys. kilogramów. Baldachim został oficjalnie wyświęcony w 1626 r. na siedem lat przed jego ukończeniem. Do jego budowy wykorzystano brąz ozdabiający Panteon. Bernini zaprojektował również znajdujący się po prawej stronie pomnik Urbana VIII. Papież przedstawiony został w otoczeniu dwóch kobiet reprezentujących Mądrość i Sprawiedliwość, w pomnikach kobiet można rozpoznać w Mądrości matkę papieża, a w Sprawiedliwości bratową. Ponad ołtarzem znajduje się okno obramowane rzeźbą Berniniego „Gloria” wykonaną w latach 1657-1666. Pośrodku rzeźby znajduje się okno z witrażem przedstawiającym Św. Ducha. Pod oknem jest krzesło, znane jako „Cathedra Petri” – krzesło Św. Piotra. Tradycja mówi, że był to episkopalny tron na którym zasiadał Św. Piotr. Prawdziwsza wydaje się jednak wersja, że wykonany przez pogańskiego rzemieślnika tron służył początkowo królowi Karolowi Bald i w IX w. przekazany został przez władcę kościołowi. Krzesło wspierane jest przez dwóch zachodnich Doktorów kościoła Św. Augustyna i Św. Ambrożego oraz dwóch wschodnich Św. Jana Chryzostom i Św. Athanasiusa.
Po lewej stronie od ołtarza znajduje się Kaplica Colonna, w której przechowywane są relikwie Św. Leona Wielkiego, który zatrzymał Atyllę przed grabieżą Rzymu wykupując łaskę dla miasta u najeźdźcy pieprzem. Duża część obrazów znajdująca się w bazylice została zamieniona ich replikami wykonanymi z mozaiek ze względu na ich większą odporność, natomiast obrazy przeniesiono do muzeów watykańskich.
W Kaplicy Clementyna znajdują się relikwie Św. Grzegorza Wielkiego. Mozaika nad ołtarzem przedstawia wydarzenie, kiedy to, Grzegorz Wielki ofiarował wysłannikom cesarza Bizancjum zamiast relikwii męczenników piasek z Koloseum. Czując się oszukani posłańcy odmówili przyjęcia zwykłego piasku, papież wziął więc w swoje dłonie worek z piaskiem i gdy go wycisnął z worka wypłynęła krew męczenników.
Kaplica Chóru, jest miejscem, gdzie renesansowy projekt Michała Anioła się kończy, a zaczyna część barokowa Domenico Fontany. W kaplicy codziennie odbywają się msze.
W Kaplicy della Presentazione znajdują się relikwie Piusa X i pomnik nagrobny papieża Jana XXIII. Na zewnątrz kaplicy mieści się pomnik Marii Klementyny Sobieskiej, wnuczki Jana III Sobieskiego.
Grób Św. Piotra stanowił centralny punkt podczas budowy bazyliki. Główny ołtarz znajduje się właśnie nad miejscem pochówku Apostoła. Confessio jest otwartą kryptą znajdująca się pod ołtarzem. Odwiedzający Ojca Świętego biskupi przychodzą się tu modlić. Droga do grobu Św. Piotra oświetlona jest 99 lampami olejowymi oświetlającymi kryptę w dzień i w nocy. Grób chroniony jest przez metalową kratę. Krypty - Wejście do krypt znajduje się przy filarze wspierającym kopułę. Miejsce to można z łatwością odnaleźć po kolejce wiernych chcących wejść do środka. Mury wąskiego korytarza w krypcie częściowo składają się z kamieni pierwszej bazyliki wzniesionej jeszcze przez Konstantyna. W krypcie znajduje się szereg kaplic poświęconych m.in. Św. Marii, papieżowi Klemensowi, Św. Columbanusowi z Irlandii. Korytarz prowadzi wiernych do głównej krypty, w której znajduje się kaplica Najświętszej Marii Dziewicy. Spoczywa tutaj Jan Paweł II, obok spoczywają również Innocenty IX, Paweł VI I Jan Paweł I.
Bazylika w liczbach: Całkowita powierzchnia bazyliki to 22 067 m2, długość 186 m. Wysokość od posadzki do kopuły wynosi 136 m, średnica kopuły 42,56 m.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz